Wernisaż wystawy prac Salvadora Dali
Wernisaż odbędzie się w środę, 5 września, w Galerii "Mozaika" w Centrum Kultury "Karolinka". Rozpoczęcie wydarzenia od godz. 18:00.
Wystawę można podziwiać do 28 września 2018 roku.
Salvador Dali jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych artystów XX wieku. Dla wielu geniusz, dla niektórych szalony indywidualista. Postrzegany bywał jako skrajny ekscentryk. Wymyślił własną metodę surrealistyczną zwaną „paranoiczno-krytyczną". Wśród jego dzieł znajdują się nie tylko obrazy, ale również rzeźby, sztuka użytkowa, porcelana, perfumy. Sztuka Dalego stała się już za jego życia znakiem handlowym, marką, nawet więcej, ikoną współczesnego świata.
Urodził się 11 maja 1904 roku w małym mieście Figueres w Katalonii, w północnej Hiszpanii, w rodzinie notariusza. Dali był utalentowany już od dzieciństwa. Lekcje rysunku zaczął pobierać w wieku dziesięciu lat, a mając lat czternaście - wystawiać swoje obrazy.
Malarz najpierw pasjonował się impresjonizmem. Od 1921 roku studiował w Królewskiej Akademii Sztuki w Madrycie. Już ten okres jego życia pełen jest anegdot i historii tworzących wyjątkowego, oryginalnego artystę ekscentryka. Jedna z nich opowiada o konkursie malarskim, w którym założył się, że namaluje obraz bez dotykania pędzlem płótna. Wygrał. Stworzył pointylistyczny obraz z rzucanych z odległości metra bryzg. Rok później, podszedł doskonale przygotowany do egzaminu z historii sztuki. Wylosował pytanie i stwierdził: „Jestem inteligentniejszy, niż trzej profesorowie z komisji razem wzięci i odmawiam złożenia egzaminu, albowiem dużo lepiej znam od nich zawarte w pytaniu zagadnienie". Dwa razy został wyrzucony z uczelni i nigdy nie podszedł do egzaminów końcowych. W tym czasie interesował się malarstwem prerafaelitów i malarstwem metafizycznym Giorgia de Chirica.
Podczas pierwszej wizyty we Francji w 1927 roku, poznał Pabla Picassa. Malarz pokazywał mu swoje obrazy, które wywarły na Dalim wielkie wrażenie.
Później jednak Salvador powiedział, że jeden jego obraz jest więcej wart, niż wszystkie obrazy Picassa. Rok później przeprowadził się do Paryża i stał się członkiem grupy surrealistów. Skupiali się oni wokół Andrć Bretona, twórcy trzech Manifestów surrealizmu, z których pierwszy ukazał się w 1924 roku.
„Miód jest słodszy od krwi" to pierwszy, surrealistyczny obraz, który namalował Salvador Dali w 1928 roku.
W 1934 artysta został wykluczony z grupy surrealistów — zarzucano mu popieranie faszyzmu, a także chciwość. Surrealizmem nadal był jednak zafascynowany. Ogromny wpływ na twórczość malarza miała miłość jego życia — Gala, czyli Helena Diakonova, która była rosyjską imigrantką, starszą od artysty o 10 lat. Para poznała się w 1929 roku, a w 1958 roku wzięła ślub. Gala kierowała karierą Salvadora, towarzyszyła mu podczas wystaw, nadzorowała jego finanse. Gdy Gali nie było przy Salvadorze, ten nosił ze sobą laskę jako symbol obecności żony. Pod namowami Gali w 1930 roku malarz zainicjował cykl wystaw w Europie i w Stanach Zjednoczonych, które odniosły ogromny sukces. Później kilkakrotnie odwiedzał USA, gdzie w latach II wojny światowej osiadł i tworzył obrazy, które cieszyły się dużym zainteresowaniem. Dali wraz z Galą w 1948 roku wrócili do Europy. Mieszkali w rezydencjach w Hiszpanii i Francji. Dali zaczął rozwijać swe zainteresowania nauką, szczególnie psychologią i historią. Zdobytą wiedzę wykorzystywał w swojej sztuce. Wiele uwagi poświęcał też mistycyzmowi. Był pod wpływem mistrzów malarstwa, takich jak Velzquez, Rafael czy Ingres, do których odwołania są widoczne u Dalego.
W 1958 roku powstał pierwszy obraz historyczny ilustrujący jedną z legend hiszpańskich. W następnych latach powstały kolejne dzieła, najczęściej o monumentalnych rozmiarach sceny historyczne, jak np „Bitwa pod Tetouanem" z 1962 r. Dali był niezwykle ekscentrycznym artystą awangardy. Jego znakami rozpoznawczymi były podkręcone wąsy (bez których, jak twierdził „mężczyzna nie jest dostatecznie ubrany") i marynarki tkane nićmi ze szczerego złota. Malarzowi zarzucano oportunizm i to, że skandale i dziwactwa są tanimi chwytami stosowanymi w celu przyciągnięcia uwagi ludzi i czerpania z tego zysków. Uchodził za geniusza. Zajmował się nie tylko malowaniem obrazów, ale także pisaniem, scenografią, tworzył biżuterię. W swojej twórczości Salvador Dali łączył fascynację nurtami awangardowymi z tradycjami malarstwa hiszpańskiego. W ten sposób powstał unikalny styl artysty zawierający
się w nurcie surrealizmu, ale przesycony mistyką i symboliką. W 1969 roku Dali zaprojektował logotyp hiszpańskiej firmie Chupa Chups, produkującej lizaki. Forma stokrotki przypadła konsumentom do gustu i projekt pozostał prawie
w niezmienionej formie do dzisiaj.
Z początkiem lat 70., artysta niewiele już malował. W 1974 roku otworzył zaprojektowane przez siebie muzeum — Teatro Museo Dali w rodzinnym mieście
Figueres. Gmach powstał z ruin teatru zbombardowanego podczas hiszpańskiej wojny domowej. Dali twierdził, że „całe jego życie było teatrem", stąd wybór miejsca na utworzenie muzeum. Oprócz obrazów i instalacji Dalego w Muzeum znajdują się dzieła jego przyjaciół m.in. Arna Brekera, Ernsta Fuchsa czy Antoniego Pitxota. Dali popierał elitaryzm, monarchię i konserwatyzm. Krytykował anarchię i pacyfizm. Z kolei w odniesieniu do sztuki cechowała go postawa antymodernistyczna. W swych „Myślach i anegdotach" pisał: „od 1900 roku nie powstało nic wielkiego".
Dla Salvadora Dalego najważniejszą osobą w życiu była ukochana żona. Była jego towarzyszką, muzą i inspiracją. Gala zmarła 10 czerwca 1982 roku.
Jej śmierć odcisnęła piętno na jego zdrowiu, twórczości, całym życiu. W maju 1983 roku artysta namalował swój ostatni obraz pt. „Jaskółczy ogon". Salvador Dali zmarł 23 stycznia 1989 roku z powodu niewydolności serca. Został pochowany w Figueres. Sztuka artysty jest bardzo popularna na całym świecie. Obraz „Trwałość pamięci", znany także jako „Miękkie zegary", stał się symbolem surrealizmu. Pomysł na dzieło powstał po jednej z kolacji u Dalego.
Kiedy goście wyszli, artysta myślał o miękkości sera camembert, który leżał na talerzu, a także o niedokończonym obrazie przedstawiającym hiszpańskie skały, morze i uschłe drzewo. Połączył obie myśli i wyobraził sobie dwa miękkie zegarki wiszące na gałęziach drzewa. Tak powstał jeden z najbardziej znanych obrazów malarza.
Dali to jedno z najbardziej rozpoznawalnych nazwisk na świecie. Dzieła malarza weszły do kanonu sztuki światowej. Dotychczas można je było podziwiać niemal wyłącznie za granicą, w takich miejscach jak: Teatro-Museu Dali w Figueres, Salvador Dali Museum w St. Petersburgu na Florydzie, Muzeum Królowej Zofii w Madrycie, a także w muzeach w Madrycie, Paryżu, Berlinie czy Londynie.
W stałej kolekcji Muzeum Magicznego Realizmu „Ochorowiczówka" w Wiśle znajdują się unikatowe prace na papierze, akwaforty, linoryty, cynkografie, litografie, drzeworyty Salvadora Dalego. W większości są to egzemplarze autorskie (EA) odręcznie sygnowane i opisane przez artystę. Wśród nich m.in. tak znane prace jak „Wenecja" (1974r.), „Kuszenie św. Antoniego" (1946r.), „Dworzec w Perpignan" (1965r.), „Lenin Tiger" (1963r.), „Assumpta corpuscularia lapislazulina" (1952r.). W tzw. cyklu prac hiszpańskich w Muzeum zobaczymy prace: „Zamek Gali" (1973r.), „Hiszpania" (1938r.), „Sobór ekumeniczny"
(1960r.), „Odkrycie Ameryki — Sen Krzysztofa Kolumba" (1958-59).
Komentarze:
dodane: 04.09.2018, 10:25, aktualizacja: 04.09.2018, 10:26 / autor: Natalia Kawka-Bień
