Świat zapałek
Rzeczy, które wydają nam się oczywiste i towarzyszą nam „od zawsze” wcale nie są takie oczywiste i mają swoją historią. Czasami warto się zastanowić, skąd wzięły się przedmioty codziennego użytku, które otaczają nas w domach, na ulicy, w sklepach i biurach. Weźmy takie zapałki.
Podobno pierwsze zapałki wynaleziono w Chinach w 570 roku n.e., ale w Europie aż do XIX stulecia ludzie nie znali zapałek. Aby rozniecić ogień potrzebne było zazwyczaj krzesiwo i hubka. Krzesiwo składało się z krzemienia, którym pocierano o żelazisty materiał np.: piryt, aby wzniecić iskrę. Zapalała ona kawałek suchej hubki (np.: drewniane wióry). Około roku 1800 postanowiono zastąpić hubkę małą drewnianą drzazgą zakończoną siarką. Drzazgi te zapalały się po zanurzeniu ich w kwasie siarkowym. Można powiedzieć, że były to prazapałki. W 1826 roku brytyjski chemik John Walker wyprodukował pierwsze zapałki, które zapalano poprzez pocieranie. Brytyjczyk sporządził pastę składającą się z siarczku amonu i chloranu potasu i posmarował nią drewienko. W 1831 roku zaczęto umieszczać na końcu zapałek biały fosfor (był toksyczny). W 1845 roku chemik Anton von Schrotter odkrył bezpieczniejszy czerwony fosfor, którego zaczęto używać do produkcji zapałek po 1852 roku.
Dlatego historia tego przedmiotu codziennego użytku może być tak fascynująca. Czasami staje się prawdziwą pasją, tak jak w przypadku radzionkowskiego kolekcjonera Piotra Tobóra, którego zbiory zostaną zaprezentowane w galerii Mozaika w Centrum Kultury „Karolinka”. A warto dodać, że są to zbiory bardzo obszerne obejmujące historię produkcji zapałek w całej Europie i nie tylko. Etykiety, egzotycznego pudełka i nietypowe rozmiary zapałek, sposoby reklamy i postrzegania zapałek na przestrzeni lat. Plus oczywiście to, co często towarzyszy pasji zbierania zapałek, czyli konstrukcje wykonane z wykorzystaniem tych nietypowych „ognistych patyczków”.
Całości towarzyszyć będzie film opowiadający o historii i sposobie produkcji zapałek.
1 września 2015, wtorek, godz. 18:00
Galeria Mozaika
Centrum Kultury „Karolinka”
Wstęp na wystawę jest wolny.
Komentarze:
dodane: 28.07.2015, 09:28, aktualizacja: 28.07.2015, 09:29 / autor: Daniel Ryciak