Trzy dni z filmami Kutza
Kazimierz Kutz jest wielką indywidualnością polskiego kina, talentem jakie zdarzają się niezwykle rzadko. W jego filmach odnaleźć można takie cechy jak: wyczucie rzeczywistości, humor, wyobraźnię erotyczną, fascynację rytuałem religijnym, a także niepokorność wobec autorytetów. W 1954 r. był asystentem Andrzeja Wajdy przy realizacji "Pokolenia".
Jego pierwsze filmy były manifestacją i indywidualistycznym buntem przeciw tradycji. Wielką popularność przyniosły reżyserowi dzieła dotyczące tematyki Śląska. Najpopularniejsze z nich to "Sól ziemi czarnej", "Perła w koronie" i „Paciorki jednego różańca”. Wychowany na Górnym Śląsku i przywiązany do tradycji stworzył autentyczny i pełen realizmu portret regionalnej zbiorowości.
W 1970 roku Kutz nakręcił Sól ziemi czarnej, rozpoczynając cykl filmów śląskich opartych na własnych scenariuszach. Film inicjujący tzw. tryptyk śląski opowiadał o pierwszym, zakończonym klęską powstaniu śląskim 1920 roku poprzez pokazanie losów siedmiu braci Basistów walczących w jednym oddziale. Film daleki był jednak od polityki i romantycznej egzaltacji. Kutz, wpisując górnośląską rzeczywistość w strukturę mitu, stworzył sugestywny, konsekwentny także kolorystycznie obraz.
Tragizm miesza się tutaj z elementami na wskroś komediowymi i szczególnym, regionalnym humorem. Film przyjęto entuzjastycznie; Krzysztof Zanussi mówił, że po tym i następnych obrazach Kutza, każdy chciał być Ślązakiem. Sam reżyser deklarował zaś:
" 'Solą ziemi czarnej' chciałem się przyczynić do powstania artystycznej mitologii Śląska, nobilitującej kulturalnie ten region".
W zrealizowanych w 1981 roku Paciorkach jednego różańca - ostatniej części śląskiego tryptyku, Kutz umieścił akcję współcześnie, bo w końcu lat siedemdziesiątych. Główne role zagrali tu śląscy amatorzy. Emerytowanego górnika Karola Habrykę - rzeczywisty emerytowany górnik Augustyn Hallota, jego żonę - ludowa gawędziarka Marta Straszna. Habryka nie chce przenieść się ze swojego górniczego osiedla, nie chce mieszkać w familokach. Kiedy jest zmuszony przeprowadzić się do willi, umiera. Jest, jak to stare drzewo, którego się nie przesadza. Wraz z nim umiera dawna historia Górnego Śląska i tradycja. Zamykający film pogrzeb starego górnika staje się więc symboliczny i patetyczny zarazem.
Cykl pokazów w Centrum Kultury „Karolinka” obejmuje:
13 listopada 2013, środa, godz. 10:00 – Sól ziemi czarnej
14 listopada 2013, czwartek, godz. 10:00 – Sól ziemi czarnej
15 listopada 2013, piątek, godz. 10:00 – Paciorki jednego różańca
Wstęp wolny. Grupy zorganizowane prosimy o wcześniejszy kontakt z Impresariatem Centrum Kultury „Karolinka” po numerem telefonu 32 286 64 54
Każda projekcja będzie poprzedzona prelekcją eksperta z Instytucji Filmowej SILESIA FILM.
Komentarze:
dodane: 29.10.2013, 12:32, aktualizacja: 10.11.2013, 12:48 / autor: Daniel Ryciak
